15
Sep
Strzelec wczoraj
W czerwcu 1908 r. powstała we Lwowie tajna organizacja paramilitarna Związek Walki Czynnej. Celem jej było przygotowanie organizacyjne i materialne przyszłego powstania zbrojnego zdolnego do wywalczenia niepodległości dla Polski. Ponieważ liczba zwolenników tego kierunku działań rosła, postanowiono to ująć w formę legalnej organizacji. W ten sposób powstały w r.1910 we Lwowie "Związek Strzelecki", w Krakowie "Strzelec", a w obu tych miastach "Drużyny Strzeleckie". Organizacje te zakładały w całej Polsce oddziały, w Galicji jawne, w zaborze rosyjskim i później pruskim - tajne. Austria bowiem, w przewidywaniu wojny z Rosją, popierała ruch strzelecki, mogący stać się w jej ręku pierwszorzędnym atutem politycznym, nie pozbawionym jednocześnie wartości militarnej. Piłsudski doskonale zdaje sobie sprawę z tego zagrożenia i od początku podejmuje działania organizacyjne i szkoleniowe by tak się nie stało. Od 1911 r. oddziały takie powstają wszędzie na obczyźnie, gdzie tylko istnieją środowiska polskie . Powstają instrukcje i regulaminy wojskowe polskie, szkoły oficerskie i podoficerskie, zaczyna wychodzić czasopismo wojskowe "Strzelec". Od 1912 roku w zaborze austriackim strzeleckie kompanie i bataliony maszerują na ćwiczenia w swoich mundurach i z bronią ; w Kongresówce odbywają się zbiórki i ćwiczenia skrycie po lasach, wykłady zaś małymi grupkami w mieszkaniach prywatnych. Tym właśnie sposobem były przygotowywane przyszłe kadry Wojska Polskiego do walki z zaborcami naszych ziem poprzez szkolenie wojskowe młodzieży od szczebla rekruckiego do oficerskiego. "Strzelcy" rekrutowali się z różnych środowisk. Obok studentów, uczniów i młodej inteligencji stawali do szeregów robotnicy, rzemieślnicy i chłopi. Wszystkich łączyły cechy: ofiarność, karność i koleżeństwo. W czerwcu 1912 roku stanowisko Komendanta Głównego "Rada Oficerska" powierzyła Józefowi Piłsudskiemu. Doniosłość tej chwili i tego wyboru dla tych, którzy mieli zaszczyt pierwsi stanąć pod jego rozkazami zapadła głęboko w serca i umysły. Józef Piłsudski dla innych mógł być brygadierem, generałem, marszałkiem, ministrem, Naczelnikiem Państwa; dla tych, którzy go Komendantem obrali w r.1912, pozostał Komendantem na całe życie
W przeddzień wybuchu I-ej wojny światowej, według raportów z marca 1914r. Związki Strzeleckie liczyły 6 i pół tysiąca a Drużyny Strzeleckie 4 tysiące przeszkolonych żołnierzy , co w sumie dawało dziesięciotysięczną znakomitą kadrę.
J. Piłsudski wykorzystał okazję rozpoczęcia walki pomiędzy naszymi okupantami, mobilizacja "Strzelców" przeprowadzona została w nocy z 1-go na 2-go sierpnia 1914r.w Krakowie.
Natomiast 6 sierpnia z krakowskich "Oleandrów" nastąpił wymarsz I kompanii Kadrowej, która przekroczyła granicę zaboru rosyjskiego i rozpoczęła długi i trudny marsz do niepodległości. Marsz zapoczątkowało 144 członków Związku Strzeleckiego i Polskich Drużyn Strzeleckich. Drużyny Strzeleckie stworzone były przez środowiska narodowo-niepodległościowe, które jednak zerwały z R.Dmowskim i połączyły się ze "Strzelcami" dając początek Wojsku Polskiemu po długich latach niewoli.
W Niepodległej za aprobatą Marszałka Józefa Piłsudskiego zostaje powołana do życia przez dawnych działaczy niepodległościowych państwowa organizacja młodzieżowa nawiązująca do tradycji i dziedzicząca historyczną nazwę "Związek Strzelecki". Działalność swoją obejmował nie tylko teren kraju ale i w ośrodkach polskich poza granicami , a zwłaszcza w centrach emigracyjnych, jak Francja i Belgia gdzie podtrzymuje ducha narodowego wśród młodzieży na emigracji. W kraju akcję prowadzi głównie przez pracę oświatową, społeczno-wychowawczą (świetlice Związku po miastach i wsiach), wychowanie fizyczne (bardzo dobrze prowadzone kluby sportowe), oraz przysposobienie wojskowe, będące głównym jego zadaniem. Do Strzelca należała młodzież ze wszystkich warstw społecznych, tak miejskich jak i wiejskich. Kadry instruktorskie rekrutowały się przede wszystkim ze sfer wojskowych oraz nauczycielskich. W 1936 r. Prezesem związku był adwokat Franciszek Paschalski a Komendantem Głównym ppłk Marian Frydrych. W tym czasie Związek prowadził ok.8000 świetlic na terenie całej Rzeczypospolitej. W Warszawie znajdowały się:
Zarząd Główny, Komenda Główna, Centralny Instytut Wydawniczy, Centrum Wyszkolenia, oraz redakcja tygodnika "Strzelec". Na prowincji istnieje 9 komend okręgów (prócz Warszawy), pokrywających się z okręgami korpusów armii, oraz 7 podokręgów w ważniejszych miastach nie będących siedzibami DOK, jak Wilno, Katowice, Łuck, Kielce, Tarnopol. Za granicą istnieje Okręg Zachodni Związku Strzeleckiego w Paryżu, Oprócz tego działa osobna Komenda Okręgu Akademickiego w Warszawie. Członkowie Związku Strzeleckiego w niedługim czasie byli zmuszeni zdawać i zdali chlubnie egzamin w obronie ojczyzny w czasie II wojny światowej. To przecież duchem "Strzelca" ożywieni byli żołnierze Armii Krajowej walcząc z faszystowskimi Niemcami i komunistyczną Rosją którzy napadli na naszą Ojczyznę w we wrześniu 1939 r. W okresie okupacji sowieckiej ( okres PRL ) władze komunistyczne starały się wykreślić z historii i pamięci ludzkiej za wszelką cenę pamięć o ludziach, którzy "na stos rzucili swój życia los". Legenda jednak I-ej Kadrowej i Legionów nie umarła, przemilczana oficjalnie przez blisko pół wieku.
W 80 lat póżniej, 13 czerwca 1990 roku z inicjatywy Konfederacji Polski Niepodległej w sądzie wojewódzkim w Warszawie zarejestrowano stowarzyszenie Związek Strzelecki "Strzelec".
W przeddzień wybuchu I-ej wojny światowej, według raportów z marca 1914r. Związki Strzeleckie liczyły 6 i pół tysiąca a Drużyny Strzeleckie 4 tysiące przeszkolonych żołnierzy , co w sumie dawało dziesięciotysięczną znakomitą kadrę.
J. Piłsudski wykorzystał okazję rozpoczęcia walki pomiędzy naszymi okupantami, mobilizacja "Strzelców" przeprowadzona została w nocy z 1-go na 2-go sierpnia 1914r.w Krakowie.
Natomiast 6 sierpnia z krakowskich "Oleandrów" nastąpił wymarsz I kompanii Kadrowej, która przekroczyła granicę zaboru rosyjskiego i rozpoczęła długi i trudny marsz do niepodległości. Marsz zapoczątkowało 144 członków Związku Strzeleckiego i Polskich Drużyn Strzeleckich. Drużyny Strzeleckie stworzone były przez środowiska narodowo-niepodległościowe, które jednak zerwały z R.Dmowskim i połączyły się ze "Strzelcami" dając początek Wojsku Polskiemu po długich latach niewoli.
W Niepodległej za aprobatą Marszałka Józefa Piłsudskiego zostaje powołana do życia przez dawnych działaczy niepodległościowych państwowa organizacja młodzieżowa nawiązująca do tradycji i dziedzicząca historyczną nazwę "Związek Strzelecki". Działalność swoją obejmował nie tylko teren kraju ale i w ośrodkach polskich poza granicami , a zwłaszcza w centrach emigracyjnych, jak Francja i Belgia gdzie podtrzymuje ducha narodowego wśród młodzieży na emigracji. W kraju akcję prowadzi głównie przez pracę oświatową, społeczno-wychowawczą (świetlice Związku po miastach i wsiach), wychowanie fizyczne (bardzo dobrze prowadzone kluby sportowe), oraz przysposobienie wojskowe, będące głównym jego zadaniem. Do Strzelca należała młodzież ze wszystkich warstw społecznych, tak miejskich jak i wiejskich. Kadry instruktorskie rekrutowały się przede wszystkim ze sfer wojskowych oraz nauczycielskich. W 1936 r. Prezesem związku był adwokat Franciszek Paschalski a Komendantem Głównym ppłk Marian Frydrych. W tym czasie Związek prowadził ok.8000 świetlic na terenie całej Rzeczypospolitej. W Warszawie znajdowały się:
Zarząd Główny, Komenda Główna, Centralny Instytut Wydawniczy, Centrum Wyszkolenia, oraz redakcja tygodnika "Strzelec". Na prowincji istnieje 9 komend okręgów (prócz Warszawy), pokrywających się z okręgami korpusów armii, oraz 7 podokręgów w ważniejszych miastach nie będących siedzibami DOK, jak Wilno, Katowice, Łuck, Kielce, Tarnopol. Za granicą istnieje Okręg Zachodni Związku Strzeleckiego w Paryżu, Oprócz tego działa osobna Komenda Okręgu Akademickiego w Warszawie. Członkowie Związku Strzeleckiego w niedługim czasie byli zmuszeni zdawać i zdali chlubnie egzamin w obronie ojczyzny w czasie II wojny światowej. To przecież duchem "Strzelca" ożywieni byli żołnierze Armii Krajowej walcząc z faszystowskimi Niemcami i komunistyczną Rosją którzy napadli na naszą Ojczyznę w we wrześniu 1939 r. W okresie okupacji sowieckiej ( okres PRL ) władze komunistyczne starały się wykreślić z historii i pamięci ludzkiej za wszelką cenę pamięć o ludziach, którzy "na stos rzucili swój życia los". Legenda jednak I-ej Kadrowej i Legionów nie umarła, przemilczana oficjalnie przez blisko pół wieku.
W 80 lat póżniej, 13 czerwca 1990 roku z inicjatywy Konfederacji Polski Niepodległej w sądzie wojewódzkim w Warszawie zarejestrowano stowarzyszenie Związek Strzelecki "Strzelec".
Komentarze
Brak komentarzy. Może czas dodać swój?
Dodaj komentarz
Zaloguj się, aby móc dodać komentarz.